چند سال پيش، از آذربايجان شوروى نامه‏اى به من رسيد به اين مضمون كه ما روس‏هاى آزاد شده از بند كمونيسم سخت نيازمند به كتاب‏هاى دينى هستيم. چون از زمان برقرارى نظام كمونيسم در شوروى، عده‏اى از خانواده‏هاى ما كه شيعه بودند، كشته شدنند و آن عده هم كه ماندند از ديندارى منع گشتند. لذا ما چيزى از دين نمى‏دانيم و كتاب چندانى هم در دستمان نيست تا مطالعه كنيم. اگر امكان دارد براى ما كتاب بفرستيد تا ما دوباره به تشيع و دامان اهل بيت برگرديم!

در حدى كه در وسعمان بود و توان داشتيم، براى آنان نهج البلاغه و مفاتيح و صحيفه سجاديه فرستاديم و در حال حاضر نيز مشغول ترجمه چند كتاب به زبان آن‏ها هستيم. وقتى اين كتاب‏ها به دستشان رسيد، آن‏ها را بين شيعيان پخش كردند. بعد از مدتى نيز، نامه‏اى برايم فرستادند كه از پخش آن كتاب‏ها تقدير و تشكر بى‏حد كرده بودند. بعدها برايم نقل كردند كه وقتى آن‏ها نهج البلاغه و مفاتيح و صحيفه سجاديه را ديده بودند، از فرط خوشحالى كتاب‏ها را بغل كردند و روى سر و چشم مى‏گذاشتند و گريه مى‏كردند و لذت مى‏بردند از اين‏كه على، عليه السلام، براى آنان حرف زده است.

سعدى راست گفته است: «قدر عافيت كسى داند كه به مصيبتى گرفتار آيد». مردم ما در ايران بدون هيچ‏گونه ناراحتى و نگرانى مى‏توانند در سخنرانى‏هاى مذهبى شركت كنند، كتاب‏هاى مقيد دينى بخوانند، معارف اسلامى و الهى را در دل و جان خود پرورش دهند، و نفس خود را مهذب سازند؛ ولى متاسفانه يك عمر از برخى از آنان مى‏گذرد، درحالى كه يك كلمه قصار از نهج البلاغه را نخوانده‏اند و حتى اين كتاب شريف را نديده‏اند.

آيا اين انصاف است كه حتى اهل مطالعه و جوانان ما انواع و اقسام داستان‏هاى كوتاه و بلند نويسندگان آمريكايى و اروپايى را بخوانند يا نام تمام بازيكنان يك تيم فوتبال در فلان باشگاه اروپايى را بلد باشند و تاريخچه پيدايش هرچيزى را در اين عالم بلد باشند، ولى قرآن و نهج البلاغه و صحيفه سجاديه را نشناسند و نخواهند كه بشناسند؟! چرا بايد «شعرهاى شل‏سيلوستراين يا ترانه‏هاى پنيگ‏فلويد از مناجات خمس عشر امام سحاد، عليه السلام، براى جوانان ما شناخته شده‏تر باشد؟».

اين عدالت است كه نهج البلاغه على را نشناسيم و او را در زندگى خود در جايى كه سزاوار آن است قرار ندهيم؟ آيا اين به نوعى امتداد همان مظلوميتى نيست كه مخالفان آن حضرت برايشان در طول تاريخ ايجاد كردند؟

عرفان