عدالت حق است و تمام آيات قرآن بر عدالت بنا شده‏اند. وقتى عاقل قرآن را مى‏سنجد و در آن انديشه مى‏كند حق بودن قرآن را كشف مى‏كند. اما اين انتهاى راه نيست، زيرا عقل پيروى و تبعيت از حق را بر خود واجب و لازم مى‏داند. ديگر نياز نيست خداوند يا انبياء تبعيت از حق را بر چنين كسى واجب كنند، زيرا قبل از وجوب شرعى او وجوب عقلى اين تبعيت را درك كرده است.

يادم هست شبى بعد از منبر، جوانى كه جلوى در مجلس ايستاده بود به من گفت: من چند كلمه‏اى با شما حرف دارم! گفتم: بگو! گفت: من براى گوش دادن به سخنان شما به اين‏جا نيامده بودم. حقيقت ماجرا اين است كه از اين حوالى رد مى‏شدم. وقتى ديدم اين‏جا خيلى شلوغ است، اول خيال كردم تئاترى يا فيلمى پخش مى‏كنند كه مردم اين‏طور جمع شده‏اند (آن مجلس در مسجد برگزار نمى‏شد). وقتى داخل شدم ديدم شما بالاى منبر هستيد. اول، مى‏خواستم برگردم، اما با خودم گفتم:

حتما خبرى در اين مجلس هست كه اين همه مردم آمده‏اند اين‏جا نشسته‏اند! من هم نشستم ببينم چه خبر است. حال، مى‏خواهم به شما بگويم كه من دزد هستم و چيزهاى گران هم مى‏دزدم. اما حرف‏هايى كه امشب شنيدم را حق ديدم و چون از حق بايد پيروى كرد، تصميم گرفتم دزدى را ترك كنم. براى همين، زحمتى براى شما دارم!

وقتى از خواسته‏اش پرسيدم گفت: من از مغازه‏اى دو عدد فرش گران‏قيمت دزديده‏ام. خودم اگر بخواهم آن‏ها را به صاحب فرش بر گردانم، مى‏ترسم عصبانى شود و مرا تحويل دهد. چون من توبه كرده‏ام و ديگر نمى‏خواهم دزدى كنم، نشانى آن مغازه را مى‏دهم تا شما زحمت بازگرداندن فرش‏ها را متقبل شويد.

يك نفر را نزد صاحب آن مغازه فرستادم، كه زياد هم انسان متدينى نبود، تا ماجرا را به او بگويد. صاحب مغازه گفته بود: من به جايى كه روضه باشد نمى‏آيم، اما مساله خيلى برايم جالب است! شما آن فرش يك ميليون تومانى را به من برگردانيد، ولى فرش ديگر را خرج كار خير كنيد كه هم خدا به من لطفى بكند، و هم آن دزد را بيامرزد!

آرى، وقتى انسان حق را فهميد، عقل به او دستور مى‏دهد كه از حق متابعت كند. پيروى از حق كم‏كم نورانيت هم براى انسان به همراه مى‏آورد و او بيشتر دلبسته حق مى‏شود. آن وقت است كه عمل به تكليف براى انسان آسان مى‏شود و از آن لذت مى‏برد. چنين كسى نمازش را با عشق مى‏خواند و روزه‏اش را با عشق مى‏گيرد و كارهاى خير را با محبت انجام مى‏دهد. اما خدا نكند كسى 60 سال در اين دنيا و در جوار قرآن و مسجد و علماى ربانى و نهج البلاغه باشد و حق بودن آن‏ها را درك نكند و، در نهايت، از آنان نيز پيروى ننمايد!

erfan.ir