سلام از منظر قرآن
وَإِذَا جَاءكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلاَمٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَن عَمِلَ مِنكُمْ سُوءًا بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِن بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ( انعام /54)
هرگاه کسانى که به آيات ما ايمان دارند نزد تو آيند، به آنها بگو: «سلام بر شما پروردگارتان، رحمت را بر خود فرض کرده؛ هر کس از شما کار بدى از روى نادانى کند، سپس توبه و اصلاح (و جبران) نمايد، (مشمول رحمت خدا مىشود چرا که) او آمرزنده مهربان است.»
…فَإِذَا دَخَلْتُم بُيُوتًا فَسَلِّمُوا عَلَى أَنفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُبَارَكَةً طَيِّبَةً كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُون(نور/61)
… و هنگامى که داخل خانهاى شديد، بر خويشتن سلام کنيد، سلام و تحيّتى از سوى خداوند، سلامى پربرکت و پاکيزه! اين گونه خداوند آيات را براى شما روشن مىکند، باشد که بينديشيد!
وَإِذَا حُيِّيْتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا(نساﺀ/۸۶)
هرگاه به شما تحيّت گويند، پاسخ آن را بهتر از آن بدهيد؛ يا (لااقل) به همان گونه پاسخ گوييد! خداوند حساب همه چيز را دارد.
در میان همه جوامع بشری بک سنت مشترکی وجود داردکه هنگام برخورد وملاقات ،نسبت به هم نوعی ادای احترام ومحبت نشان دهند با زبان یا با اعمال وحرکات مخصوصی از دیدن یکدیگر به گونه ای اظهار خوشوقتی کنندخیر وخوشی برای هم آرزو نمایند .این سنت حسنه را «تحیت »می نامند.
اسلام که دین رأفت ،رحمت ،وحدت،محبت وانسان دوستی است نه تنها این سنت وروش راتأیید وتثبیت نموده است بلکه آن رابر مسلمانان فرض ولازم شمرده وبرآن تأکید کرده است وبرای آن احکام وآداب نیکی نیز بیان داشته است وبهترین سخن رادر بیان تحیت تعیین کرده است که مسلمانان در ملاقات ها وبرخوردهابه همدیگر سلام گویندیعنی با جمله ی زیبای« سلام ٌعلیکم» نسبت به یکدیگر ادای احترام واظهار محبت نموده ودعای خیر وسلامت کنند.
آثار وفواید سلام:
-
علایق ودوستی ها ومحبت ها راظاهر می سازد.
-
عقده ها،کینه هاوعداوتهارا ازدل ها فرو می ریزد.
-
روح تکبّر ،خود بزرگ بینی وتحقیر دیگران رادر انسان از بین می برد.
-
اتّحاد،صمیمیت وصفا در جامعه ایجاد می کند.
-
انسان با گفتن یک سلام دشمن سرسخت خویش را به صلح ونرمش وا می دارد.
طبق آیات فوق اسلام ،مسلمانان را درورود ها،برخوردهاوملاقاتها به سلام گفتن به همدیگر فرمان می دهد.مخصوصاً به افشای آن،یعنی «سلام»راباصدای بلند ورساومحبت آمیز القا نمودن وپیشی گرفتن در سلام بسیار تشویق وسفارش نموده وثواب سرشار وفراوانی برای آن قرار داده است.
«سلام»گفتن دراسلام «مستحب مؤکّد»است. ولی پاسخ دادن به آن مطابق آیه ی قرآن واجب والزامی است.قرآن دستور جالب ولطیفی در این مورد دارد که می فرماید:اگر کسی به شما سلام کرد باجملات نکوتر ،بهترومحبت آمیزتری به پاسخ آن بپردازیدوخوبی راباخوبی بیشتر جواب دهید.
نکته ی دیگری که در این آیات وجود دارد،این است که خداوند ناظروحسابگربراعمال وبرخوردهای انسان است.بنابراین باید این سنت نیک اسلامی از « چاپلوسی ،تصنّع،دورویی واغراض شخصی » پاک وبه دورباشدوبا«حسن نیّت،صداقت واز روی محبت واحترام» به بندگان خداوند انجام گیرد.
نخستین «سلام» کننده بربندگان خداوند متعال است :
« سَلَامٌ عَلَى مُوسَى وَهَارُونَ (صافات /120) درود بر موسى و هارون»
«وَسَلَامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ وَيَوْمَ يَمُوتُ وَيَوْمَ يُبْعَثُ حَيًّا(مریم/15) و درود بر او(حضرت عیسی ع )روزى كه زاده شد و روزى كه مىميرد و روزى كه زنده برانگيخته مىشود.»
اهمیت «سلام» راازرفتار وسیره ی پیامبر اسلام (ص) وائمه ی اطهار(ع) وفرهنگ شیعه بویژه درنمازهای یومیه وزیارات به وضوح در می یابیم که پرداختن به آن فرصتی دیگر طلب می نماید.
« پیک آموزشی www.akhlaghenik.blogfa.com»