توصیه های الهی به جوانان
قرآن كریم:
نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیكَ نَبَاَهُمْ بِالْحَقِّ اِنَّهُمْ فِتْیَةٌ آمَنوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْناهُمْ هُدىً؛(1)
ما خبر آنان (اصحاب كهف) را بر تو درست حكایت مىكنیم، آنان جوانانى بودند كه به پروردگارشان ایمان آورده بودند و ما بر هدایتشان افزودیم.
سوره كهف، آیه 13 .
امام صادق علیهالسلام :
عَلَیكَ بِالأَحداثِ فَإِنَّهُم أسرَعُ إلى كُلِّ خَیرٍ ؛(1)
جوانان را دریاب، زیرا كه آنان سریعتر به كارهاى خیر روى مىآورند.
كافى، ج 8، ص 93، ح 66 .
امام على علیهالسلام :
فى وَصِیَّتِهِ لاِبْنِهِ الحَسَنِ علیهالسلام اِنَّما قَلْبُ الْحَدَثِ كَالاَْرضِ الخالیَةِ ما اُ لْقىَ فیها مِنْ شَىْءٍ قَبِلَتْهُ فَبادَرتُكَ بِالاَْدَبِ قَبْلَ اَنْ یَقْسُوَ قَلْبُكَ وَیَشْتَغِلَ لُبُّكَ ؛(1)
امام على علیهالسلام :
در وصیّت به فرزندش امام حسن علیهالسلام : دل جوان ، مانند زمین كشتناشده است . آنچه در آن افكنده شود، مىپذیرد . از این رو ، پیش از آنكه دلت سخت گردد و خِرَدَت سرگرم شود ، به تربیت تو همت گماشتم
نهج البلاغة ، از نامه 31 .
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
اوصیكُمْ بِالشُّبّانِ خَیْرا فَاِنَّهُمْ اَرَقُّ اَفـْئِدَةً اِنَّ اللّهَ بَعَثَنى بَشیرا وَ نَذیرا فَحالَـفَنِى الشُّبّانُ وَ خالَفَنِى الشُّیوخُ، ثُمَّ قَرَاَ «فَطالَ عَلَیْهِمُ الاَْمَدُ فَقَسَتْ قُلوبُهُمْ»؛(1)
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
شما را به نیكى با جوانان سفارش مىكنم، چرا كه آنان، دلهاى رقیقترى دارند، به راستى كه خداوند، مرا بشارت دهنده و هشدار دهنده برانگیخت، جوانان با من هم پیمان شدند و پیران با من به مخالفت برخاستند. آنگاه این آیه را خواندند: «و عمر آنان به درازا كشید و دلهایشان سخت گردید».
سفینة البحار، ج 2، ص 176.
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
مَنْ تَعَلَّمَ فى شَبابِهِ كانَ بِمَنْزِلَةِ الْوَشْمِ فِى الْحَجَرِ وَ مَن تَعَلَّمَ وَ هُوَ كَبیرٌ كانَ بِمَنْزِلَةِ الْكِتابِ عَلى وَجْهِ الْماءِ ؛(1)
هر كس در جوانىاش بیاموزد ، آموختهاش مانند نقش بر سنگ است و هر كس در بزرگسالى بیاموزد، مانند نوشتن بر روى آب است .
نوادر راوندى ، ص 132، ح 169 .
امام باقر علیهالسلام :
كانَ اَبى زَیْنُ الْعابِدینَ علیهالسلام اِذا نَظَرَ اِلَى الشَّبابِ الَّذینَ یَطْـلُبونَ الْعِلْمَ اَدْناهُمْ اِلَیْهِ وَ قالَ : مَرحَبا بِكُمْ اَ نْتُمْ وَدائِعُ الْعِلْمِ وَ یوشِكُ اِذْ اَ نْتُمْ صِغارُ قَوْمٍ اَنْ تَـكونوا كِبارَ آخَرینَ ؛(1)
امام باقر علیهالسلام :
پدرم [امام] زینالعابدین علیهالسلام ، هر گاه به جوانانى كه دانش مىاندوختند ، مىنگریست ، آنان را به خود نزدیك مىكرد و مىفرمود : آفرین بر شما كه امانتهاى [مردم براى آموختن [دانشید و بهزودى شما كمسالان جامعه ، بزرگان جامعهاى دیگر مىشوید .
الدر النظیم فى مناقب الائمة اللهامیم ، ص 587 .
پیامبر صلىاللهعلیهوآله :
یا عَلىُّ بادِر بِاَرْبَعٍ قَبْلَ اَرْبَعٍ : شَبابِكَ قَبْلَ هَرَمِكَ وَ صِحَّتِكَ قَبْلَ سُقْمِكَ وَ غِناكَ قَبْلَ فَقْرِكَ ، وَ حَیاتِكَ قَبْلَ مَوْتِكَ ؛(1)
اى على! چهار چیز را پیش از چهار چیز دریاب : جوانىات را پیش از پیرى؛ و سلامتىات را پیش از بیمارى؛ و ثروتت را پیش از فقر و زندگىات را پیش از مرگ .
من لا یحضره الفقیه ، ج 4، ص 357، ح 5762 .
امام على علیهالسلام :
فی قَولِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ «وَ لاَ تَنسَ نَصیبَكَ مِنَ الدُّنْیا» : لا تَنْسَ صِحَّتَكَ وَ قُوَّتَكَ وَ فَراغَكَ وَ شَبابَكَ وَ نَشاطَكَ اَنْ تَطْلُبَ بِهَا الآْخِرَةَ ؛(1)
درباره آیه سهم خود را از دنیا فراموش مكن : [یعنى] سلامتى ، توانایى ، فرصت ، جوانى و شادابىات را فراموش مكن ، تا با آنها ، آخرت را به دست آورى .
قصص ، آیه 77 ؛ امالى صدوق ، ص 299، ح 336 .
امام صادق علیهالسلام :
بادِروا اَحْداثَكُمْ بِالْحَدیثِ قَبْلَ اَنْ تَسْبِقَكُمْ اِلَیْهِمُ الْمُرْجِئَةُ ؛(1)
به آموختن حدیث (معارف دینى) به جوانانتان ، پیش از آنكه منحرفین آنان را گمراه سازند، اقدام نمایید.
تهذیب الأحكام ، ج 8 ، ص 111، ح 381 .
امام على علیهالسلام :
لا تَقْسِروا اَوْلادَكُمْ عَلى آدابِكُم ، فَاِنَّهُمْ مَخْلوقونَ لِزَمانٍ غَیْرِ زَمانِكُم؛(1)
آداب و رسوم خود را به فرزندانتان تحمیل نكنید، زیرا آنان براى زمانى غیر از زمان شما آفریده شدهاند .
شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید ، ج20، ص267، ح102 .
امام على علیهالسلام :
یا مَعْشَرَ الْفِتْیانِ، حَصِّنوا اَعْراضَكُمْ بِالاَْدَبِ وَ دینَـكُمْ بِالْعِلْمِ؛(1)
اى جوانان! آبرویتان را با ادب و دینتان را با دانش حفظ كنید.
تاریخ یعقوبى ، ج 2، ص 210 .